Ekstrakcja jodu z jodku potasu

Ekstrakcja jodu z jodku potasu
(fot. www.SwiatChemii.pl)

SPRAWOZDANIE
(preparatyka chemiczna)

  1. Celem ćwiczenia jest ekstrakcja jodu z jodku potasu.
     
  2. Użyty sprzęt laboratoryjny, to:
    Statyw, łącznik, rozdzielacz cylindryczny, 2 cylindry miarowe na 10 cm3, zlewka na 100 cm3.
     
  3. Użyte odczynniki chemiczne, to:
    Chloroform, jodek potasu.
     
  4. Plan wykonania ćwiczenia:
    A. Przygotowanie stanowiska pracy, sprzętu i odczynników
    B. Zmontowanie aparatury do ekstrakcji
    C. Przebieg ekstrakcji - wytrząsanie
    D. Zmierzenie objętości wyekstrahowanego jodu
    E. Posprzątanie stanowiska pracy
    F. Obliczenie wydajności reakcji
     
  5. Przebieg ćwiczenia:
    Ubrano chałat ochronny i przykryto stół laboratoryjny ceratą ochronną. Następnie umyto szklany sprzęt laboratoryjny potrzebny do wykonania ćwiczenia i odstawiono do wyschnięcia.

    Dalej zmontowano zestaw do ekstrakcji. W tym celu do statywu umocowano za pomocą łącznika rozdzielacz ze szczelnym korkiem, a pod rozdzielaczem ustawiono zlewkę tak, aby nóżka rozdzielacza stykała się ze ścianką zlewki.

    Do rozdzielacza wlano odmierzone cylindrem miarowym 10 cm3 jodku potasu, a następnie drugim cylindrem odmierzono 10 cm3 chloroformu i jednorazowo wlano do rozdzielacza z jodkiem potasu.

    Następnie rozdzielacz dokładnie zatkano korkiem, odczepiono od statywu i energicznie wytrząsano zawartość przez ok. 1 minutę. Po czym rozdzielacz osadzono z powrotem na statywie. Po chwili zauważono jod osadzający się na dole roztworu i zaobserwowano dokładnie granicę pomiędzy nim, a resztą roztworu. Dolną część roztworu spuszczono delikatnie do zlewki, tak, aby reszta roztworu pozostała w rozdzielaczu.

    Następnie zawartość rozdzielacza wlano do cylindra miarowego i odczytano objętość wyekstrahowanego jodu (9,6 cm3). Na koniec szklany sprzęt umyto wodą z płynem.
     

  6. Ekstrakcja – polega na wypłukiwaniu wyodrębnionej substancji z roztworu lub z mieszaniny substancji stałych za pomocą odpowiednich rozpuszczalników. Ekstrakcja substancji stałych jest czasem nazywana ługowaniem. Ekstrakcję z roztworów wodnych wykonuje się przez wytrząsanie w rozdzielaczu roztworu zawierającego substancję z odpowiednio dobranym rozpuszczalnikiem. Rozpuszczalnik nie może mieszać się z wodą, natomiast powinien dobrze rozpuszczać substancję ekstrahowaną, powinien być łatwolotny, dostępny i o ile jest to możliwe niepalny i nietrujący.
     
  7. Przepisy BHP:
    Chloroform jest rozpuszczalnikiem organicznym, który jest łatwopalny i łatwolotny. Przy posługiwaniu się tym związkiem należy zachować daleko idącą ostrożność. Ogólną zasadą jest uniemożliwienie jego zapłonu przez zetknięcie z płomieniem. Związki te należy przechowywać w szczelnie zamkniętych naczyniach.
     
  8. Wpływ na środowisko:
    Odczynniki te używane w odpowiedni sposób i w takich ilościach jak w zadaniu nie mają złego wpływu na środowisko.
     
  9. Informacje z kart charakterystyk - chloroform:
  • 3. Identyfikacja zagrożeń:
    Może powodować raka. Produkt wysoce łatwopalny. Również działa szkodliwie po połknięciu. Działa drażniąco na oczy, drogi oddechowe i skórę.
     
  • 4. Pierwsza pomoc:
    Przy kontakcie z oczami: przepłukać dużą ilością wody przy szeroko odchylonej powiece, skontaktować się z okulistą.
    Przy kontakcie ze skórą: zmyć dużą ilością wody, zdjąć zanieczyszczoną odzież.
    Przy spożyciu: podać dużą ilość wody. Podać węgiel aktywny (20-40 g jako 10% zawiesina w wodzie), olej parafinowy (3 ml/kg). Jako środek przeczyszczający sodu siarczan (1 łyżka stołowa na ¼ l wody). Wezwać lekarza. Zastosować płukanie żołądka.
    Przy wdychaniu: świeże powietrze, jeżeli konieczne zastosować sztuczne oddychanie. Utrzymywać drożne drogi oddechowe. Natychmiast wezwać lekarza.
     
  • 5. Postępowanie w przypadku pożaru:
    Odpowiednie środki gaśnicze: proszek, dwutlenek węgla, woda, piana.
    Szczególne zagrożenia: substancja palna. Pary cięższe od powietrza. Tworzy z powietrzem mieszaniny wybuchowe. W przypadku pożaru możliwość powstania niebezpiecznych par: HCl.
     
  • 6. Postępowanie w przypadku niezamierzonego uwolnienia do środowiska:
    Nie wdychać par/aerozoli. Unikać kontaktu z substancją.
    Zapewnić dostęp świeżego powietrza do zamkniętych pomieszczeń.
    Zebrać przy pomocy substancji absorbującej ciecze. Przekazać do likwidacji.
    Oczyścić zanieczyszczony teren. Nie dopuścić do dostania się do kanalizacji.
    Nie dopuścić do dostania się do wód, ścieków i gleby.
  • 7. Postępowanie z substancją / preparatem:
    Obchodzenie się z substancją: zapewnić skuteczną wymianę powietrza (wentylacja).
    Postępować zgodnie z zasadami dobrej praktyki przemysłowej oraz ogólnymi zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy z substancjami chemicznymi.
    Stosować środki ochrony osobistej zgodnie z pkt.8. Nie opróżniać do kanalizacji.
    Przy manipulowaniu unikać tworzenia się pyłu/aerozolu.
    Magazynowanie: szczelne opakowania, suche dobrze wentylowane pomieszczenie, chronić przed światłem. Z dala od źródeł ognia i ciepła. Temperatura pokojowa (zalecane od +15 do +250 ºC). dostępny jedynie dla osób upoważnionych.
     
  • 8. Kontrola narażenia i środki ochrony indywidualnej:
    Parametry kontroli (NDS, NDSCh, NDSP): NDS: 50 mg/m3. Stosować odpowiednią wentylację wywiewną, miejscową i ogólną zapewniającą utrzymanie stężenia produktu w powietrzu poniżej określonych limitów (minimum 10-krotna wymiana powietrza na godzinę). Zaleca się wyposażenie miejsca pracy w wodny natrysk do płukania oczu oraz prysznic. Środki ochrony indywidualnej powinny być tak zaprojektowane i wykonane, aby wykluczały zagrożenie i inne niedogodności w przewidywanych warunkach użytkowania, chroniące przed chemikaliami.

Dz.U. nr 217, Rozporządzenie z dnia 29 listopada 2002 (poz. 1833); Dz.U. nr 80, Rozporządzenie z dnia 31 marca 2003 (poz. 725), Dz.U. nr 212 (poz. 1769), Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 10 października 2005.

Środki ochrony indywidualnej:
Ochrona dróg oddechowych: konieczna, gdy tworzą się pyły – maska przeciwgazowa
Ochrona oczu: konieczna – okulary ochronne typu gogle
Ochrona rąk: konieczna – rękawice ochronne, chroniące przed chemikaliami (znak CE)
Ochrona ciała: konieczna – ubranie ochronne

Środki ochronne i higieny: zmienić zanieczyszczone ubranie. Nie wdychać substancji. Unikać tworzenia się par/aerozoli. Wymyć ręce i twarz po pracy z tą substancją. Stosować krem barierowo-ochronny do skóry. W żadnym przypadku nie jeść i nie pić na stanowisku pracy.

  • 11. Informacje toksykologiczne:
    Informacje toksykologiczne: LD50 (doustnie, szczur): 670 mg/kg; LC50 (inhalacja, szczur): 1000 ppm (obj.)/7h.
    Pozostałe dane: eksperymenty na zwierzętach wykazały działanie rakotwórcze substancji; przy kontakcie z oczami: silne podrażnienia; przy kontakcie ze skórą: silne podrażnienia, niebezpieczeństwo absorpcji; przy spożyciu: podrażnienie błon śluzowych jamy ustnej, gardła, przełyku i przewodu pokarmowego; przy absorpcji: zaburzenia układu nerwowego (wstrząs nerwowy, narkoza), absorpcja może doprowadzić do uszkodzenia wątroby i nerek.
     
  • 12. Informacje ekologiczne:
    Nieznacznie biodegradowalny. Nie należy spodziewać się nagromadzenia w organizmie. log P(o/w): 1,4.
    Nie należy oczekiwać znacznej zdolności do bioakumulacji.

Karolina Sonik

Dodaj komentarz

Partnerzy Portalu