Maria Skłodowska Curie

Maria Skłodowska Curie
(fot. wikimedia.org/www.SwiatChemii.pl)

Biografia Marii Skłodowskiej Curie

Narodowość: Polska
Data urodzenia: 17 Listopada 1867
Data śmierci: 4 Lipca 1934

 

Maria Skłodowska Curie urodziła się 17 listopada 1867 roku w domu przy ulicy Freta 16 w Warszawie. Jej rodzice Bronisława i Władysław Skłodowscy pochodzili z drobnej szlachty, nie byli więc zamożni i Maria wychowywała się w trudnych warunkach, zarówno materialnych, jak i społecznych, związanych z sytuacją w zaborze rosyjskim. Była ona najmłodszą z pięciorga dzieci państwa Skłodowskich. Mania jak ją wtedy pieszczotliwie nazywano lub tez, Anciupecio miała trzy siostry: Zosię, Bronię i Helę, oraz brata Józia.

Los nie szczędził cierpień rodzinie Skłodowskich. Trudna sytuacja finansowa, choroba matki oraz śmierć najstarszej córki Zosi, która zmarła na tyfus. Maria była bardzo zdolnym dzieckiem. Łatwo i szybko przyswajała wiedzę. Ze względu na swoje zdolności i umiejętności oraz bardzo czysty akcent w mowie rosyjskiej zawsze była proszona do odpowiedzi przez panią wychowawczynię w czasie, gdy odbywała się inspekcja władz rosyjskich w klasie.

Mania była bardzo cichą i nieśmiałą dziewczynką. Bardzo lubiła czytać poezję zarówno polską jak i zagraniczną. Pilnie uczyła się języków; francuskiego, niemieckiego, rosyjskiego i angielskiego. Gdy miała 15 lat ukończyła gimnazjum będąc na pierwszym miejscu i otrzymując złoty medal. Z powodu ciągłych trudności finansowych rodziny, mając 17 lat Mania rozpoczęła samodzielne życie. Wyjechała na stancję jako domowa nauczycielka. W czasie swojej pracy utworzyła małą klasę z wiejskich dzieci, które uczyła wraz ze starszą córka gospodarzy domu, w którym pracowała. Była to bardzo niebezpieczna działalność. Gdyby władze rosyjskie dowiedziały się o tym mogłaby zastać zesłana na Sybir.

Maria Skłodowska nie miała jeszcze sprecyzowanych poglądów, na temat, co chce robić w życiu. Interesowała ją literatura, socjologia i wiedza ścisła. Po kilku latach uznała, że zajmie się matematyką i fizyką. Pragnęła wyjechać do Paryża i studiować w Sorbonie. Jednak z powodów finansowych wyjazd Marii opóźnił się o kilka lat. W tym okresie Mania mogła pierwszy raz w życiu korzystać z laboratorium. Było to w Muzeum Przemysłu i Rolnictwa prowadzone przez jej ciotecznego brata.

Kiedy Marii Skłodowskiej udało się uzbierać odpowiednie fundusze, wyjechała do Paryża, aby studiować na Sorbonie. Była to jej ukochana uczelnia mimo, że znała ja tylko z opowiadań. Maria całym sercem poświęciła się studiowaniu. Uważała, że każda chwila, którą nie poświęca nauce jest stracona, zmarnowana. Niedostatek środków pieniężnych zmuszał ją do oszczędzania. Jednak ze względu na to, że chciała w spokoju uczyć się, wynajęła sobie mały pokoik. W tym małym i skromnym pomieszczeniu oddawała się do głębi nauce, do tego stopnia, że nie miała nawet czasy przygotować sobie posiłków. Uważała to za stratę czasu i nigdy nie nauczyła się gotować.

Początkowo studiowanie na uniwersytecie było dla niej trudne. Poziom nauki, jaki wyniosła ze swojego gimnazjum był niedostateczny w porównaniu z poziomem francuskich maturzystów. Jednak Skłodowska ze swoją zawziętością i upartością poradziła sobie z tym problemem. W 1893 roku uzyskała licencjat z fizyki, a wiosną 1894 roku również z matematyki. Potem rozpoczęła samodzielne badania nad magnetyzmem metali.

Życie towarzyskie Skłodowskiej nie było zbyt bujne. Maria tak oddała się studiowaniu, ze nie miała na nie czasu. Zupełnie już nie myślała o przyszłości w kategoriach założenia rodziny. Jednak pewnego dnia spotkała Piotra Curie, człowieka równie oddanego nauce jak i ona. Między Piotrem i Marią szybko nawiązały się przyjacielskie więzi. Ze względu na wspólne zainteresowania naukowe znajomość młodych naukowców pogłębiała się. Pewnego razu Piotr zaproponował Marii wspólne życie. Ona jednak z początku nie chciała się na to zgodzić. Zdecydować się na małżeństwo z Francuzem oznaczałoby dla niej pozostawienia ukochanego kraju i ojca.

Wreszcie nieustępliwy i cierpliwy Piotr dopiął swego i w lipcu 1895 roku ożenił się z Marią Skłodowską. Powiedział jej, że może zamieszkać wraz z nią w Polsce i to ją przekonało. Od tej pory Maria Skłodowska znana była jako Maria Curie, lub Maria Skłodowską-Curie.

Ślub był bardzo skromny. Młodzi państwo Curie nie chcieli prezentów, jedynie za zebrane pieniądze zakupili dwa nowe rowery. Bardzo lubili podróżować na tych rowerach, robili wycieczki zamiejskie, często po pracy.

12 sierpnia 1897 roku przyszła na świat pierwsza córka Marii i Piotra. Nadali jej imię Irena. W tym samym roku Maria wraz z Piotrem zainteresowali się dziwnym promieniowaniem wydzielanym przez rudę uranu. Promieniowanie to zaobserwował młody naukowiec Antoine Henri Becquerel. W tym czasie Maria szukała tematu do swojej rozprawy doktorskiej i dzięki temu zjawisku zaobserwowanemu przez Becquerela, wraz z mężem zaczęła badania nad promieniowaniem soli uranu.

W lipcu 1898 roku państwo Curie podali do wiadomości, że odkryli nowy pierwiastek. Pierwiastkowi temu nadali nazwę polon. Pięć miesięcy później w grudniu ogłosili odkrycie kolejnego pierwiastka radu. Wszystkie badania państwo Curie prowadzili w bardzo trudnych warunkach. Jako laboratorium udało im się zdobyć starą szopę (byłe prosektorium Szkoły Medycznej). Na wyposażenie tego laboratorium składało się kilka starych sosnowych stołów, piecyki do topienia minerałów i kilku palników. Dach szopy był ze szkła i przeciekał. W lecie w laboratorium było strasznie gorąco, natomiast w zimie ciepło było tylko przy piecu. W takich warunkach Maria i Piotr Curie odkryli dwa pierwiastki.

Po odkryciu radu Maria Curie z mężem rozpoczęli pracę nad otrzymaniem większych ilości tego pierwiastka. Do otrzymania radu wykorzystywali blendę smolistą. Był to odpad powstały po wydobyciu uranu. Kilka ton takiej blendy, młodym naukowcom sprzedał za niewielką cenę rząd Austriacki, właściciel kopalni rudy uranowej. Jednak dopiero po kilku latach ciężkiej pracy udało się państwu Curie otrzymać bardzo czystą sól radową. Z kilku ton blendy powstało zaledwie 1/10 grama tej soli.

W roku 1902 zostało ostatecznie ustalone istnienie pierwiastka radu. Określono również ciężar atomowy i właściwości tego pierwiastka. Rok później Maria ukończyła swoją tezę doktorską i uzyskała dyplom. Pod koniec roku 1903 przyznano Nagrodę Nobla Marii, Piotrowi i Becquerelowi, za odkrycie promieniotwórczości i pierwiastków promieniotwórczych.

W 1904 roku przyszła na świat druga córka Marii i Piotra, Ewa. Było to wielkie szczęście dla całej rodziny. Niestety dwa lata później wydarzyła się wielka tragedia. 19 kwietnia 1906 roku w tragicznym wypadku zginą maż Marii Piotr. Był to dla niej poważny cios. Jednak nie poddała się. Samotnie, ale wytrwale kontynuowała rozpoczęte wspólnie z mężem dzieło.

Jako pierwsza kobieta objęła katedrę fizyki w Sorbonie, którą do śmierci prowadził jej maż. W 1910 roku udało się Marii Skłodowskiej otrzymać metaliczny rad. Rok później otrzymała kolejna Nagrodę Nobla, tym razem za określenie ciężaru atomowego radu i inne prace związane z tym metalem.

W roku 1912 z inicjatywy Marii Curie w Paryżu na rogu ulicy d'Ulm i nowej uliczki imienia Piotra Curie, rozpoczęto budowę Instytutu Radowego z pracowniami fizyki i biologii. Po wybuchu pierwszej wojny światowej w 1914 roku, Maria całą swoja energię skierowała na wykorzystanie swoich badań do pomocy poszkodowanym na wojnie. Z wielkim trudem przygotowała 220 stacji oraz 20 wozów radiologicznych, które następnie przekazała wojsku.

Po wojnie nadal zajmowała się badaniami nad promieniotwórczością radu. W tym czasie Maria chorowała na podwójną kataraktę i traciła wzrok. Niestety na operację musiała czekać 3 lata. Przez ten czas skutecznie ukrywała swoja chorobę. Wiedziała o tym jej najbliższa rodzina. Jej bliscy uczniowie domyślali się jej chorobiy, ale nie okazywali jej tego.

Mrs. Meloney, amerykańska dziennikarka, gorąca wielbicielka Skłodowskiej, po wywiadzie z Marią Curie, zorganizowała zbiórkę pieniędzy wśród kobiet w Stanach Zjednoczonych. Za zebrane pieniądze zakupiono 1 gram radu. W 1921 roku na zaproszenie, Maria wraz z córkami przybyła do Ameryki, aby odebrać z rąk samego prezydenta ufundowany pierwiastek. Potrzebowała go do dalszych badań, ponieważ wcześniej to, co otrzymała w swoim laboratorium oddała Instytutowi Radowemu do celów leczniczych.

W 1925 rok Maria przyjechała do polski do Warszawy, aby położyć kamień węgielny pod gmach Instytutu Radowego. W następnych latach na swoją prośbę otrzymała, od Mrs. Meloney jeszcze jeden gram radu. Chciała wyposażyć tym pierwiastkiem polski Instytut Radowy. 28 Maja 1932 roku przyjechała do Warszawy na uroczystość otwarcia pierwszego w Polsce Instytutu Radowego.

Mimo swojego wieku Maria Skłodowska Curie bardzo aktywnie prowadzi dalsze badania. Nie przykładała większej wagi do tego, co już zostało zrobiła. Dla niej ważne było to, co jeszcze zostało do zrobienia. W roku 1934 z powodu postępującej choroby, jak sądzono płuc, wyjeżdża do sanatorium. Na miejscu okazało się, że Maria ma zdrowe płuca, cierpi natomiast na ostra anemię. 4 Lipca 1934 roku umiera w sanatorium Sancellemoz w Sabaudji. Później, w czasie sekcji wykryto, że przyczyną anemii było promieniowanie pochodzące od radu.

mat

Dodaj komentarz

Partnerzy Portalu