Jöns Jacob Berzelius

Biografia Jöns Jacob Berzelius

Jöns Jacob Berzelius rodzi się w roku 1779 w Vaversunda, umiera w 1848 w sztokholmie. O jego życiu prywatnym i rodzinie źródła nic nie mówią. Możemy za to znaleźć obszerne informacje na temat jego działalności i dokonaniach w dziedzinie chemii.

Berzelius jest wybitnym szwedzkim chemikiem, minerologiem, lekarzem, farmaceutą działającym w Sztokholmie. Jest jednym z twórców podstaw chemii. Studiuje na uniwersytecie w Uppsali na kierunku medycyna. W lach 1807 - 1832 pracuje jako profesor medycyny i farmacji w Szkole Chirurgii w Sztokholmie. Od 1837 roku jest członkiem Akademii Szwedzkiej, gdzie pełni funkcję sekretarza.

W latach 1806 - 1818 Jöns Jacob Berzelius tworzy podręcznik fizyki, chemii i mineralogii w 8 tomach i kilkadziesiąt dorocznych zestawień osiągnięć wszystkich dziedzin chemii (1820 - 1847). Wyjaśnia zjawiska o fundamentalnym znaczeniu dla chemii: katalizę i alotropię. Doświadczalnie potwierdza teorię atomistyczną stworzoną przez Daltona - rozwija ją i rozpowszechnia oraz udoskonala metody analizy pierwiastkowej.

Na podstawie własnych badań Jöns zestawia tablice mas atomowych 41 pierwiastków i proponuje ich (obecnie używane) symbole literowe pochodzące od nazw łacińskich (1814). Następnie publikuje tablice i podaje masy atomowe 46 pierwiastków oraz ich procentową zawartość ustaloną przez niego w dwóch tysiącach związków (1818), co jest jego największym osiągnięciem.

Berzelius zajmuje się wpływem prądu elektrycznego na związki chemiczne (od 1802). Odkrywa cer, selen oraz otrzymuje w czystej postaci krzem, tytan, tantal i cyrkon. Bada skład meteorytów. Podaje pierwsze wzory kwasów organicznych (1815). Odkrywa m. in. kwas pirogronowy (1815).

Jöns Jacob Berzelius opracowuje i rozpowszechnia pierwszą systematykę związków chemicznych. Odkrywa pierwiastek chemiczny (1828), który otrzymuje nazwę Tor. Dowodzi, że fermentacja jest procesem enzymatycznym (1836 - 1839). W dziedzinie chemii organicznej wydziela kwas mlekowy z mięsa (1808). Wydziela też kazeinę i fibrynę (1812). W chemii nieorganicznej otrzymuje kwasy antymonu i węglan litu (1817), a następnie tetrachlorek krzemu, kwas metafosforowy (1826) i chlorek chromylu (1827).

 benia